Người mua hàng thông thường rất ít chú ý đến những chiếc cân đồng hồ lò xo mà người bán hàng dùng để cân hàng hóa. Cho nên, lợi dụng việc đó một bộ phận nhỏ hộ kinh doanh, buôn bán đã thực hiện cân thiếu lượng hàng hóa cho người mua nhằm thu khoản lợi nhuận qua hành vi thực hiện cân hàng hóa.
Để giúp người mua hàng tránh bị gian lận trong việc mua hàng hóa, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Bình Thuận hướng dẫn một số cách để nhận biết cân không đạt yêu cầu và những hành vi thực hiện để gian lận số kilôgam như sau:
1. Cách quan sát, kiểm tra cân bằng mắt thường:
- Đầu tiên: Quan sát cân của người bán hàng có còn chì niêm kiểm định, tem kiểm định hay không (nhìn vị trí hai bên hông của chiếc cân), nếu nhìn thấy rõ thì xem thử còn hiệu lực kiểm định hay không. Nếu chì kiểm định không có, bị đứt, bị gỡ; tem kiểm định không có hoặc hết hiệu lực kiểm định thì tuyệt đối không nên mua hàng ở chổ này.
- Thứ hai: Trước khi người bán hàng bỏ hàng hóa lên cân thì mình phải quan sát cân có được đặt trên mặt bằng phẳng hay không; kim chỉ thị ban đầu có nằm ở vị trí số “0” zero (hoặc vị trí ghi số hiển thị lớn nhất của cân 5kg, 120kg) hay không. Nếu kim không đúng vị trí thì tuyệt đối không nên mua hàng ở đây.
- Thứ ba: Khi người bán hàng cân cho mình, thì mình phải quan sát vị trí kim chỉ thị nằm ở vị trí số mấy, để xác định số kilôgam hàng hóa mà mình mua.
2. Cách quan sát việc thực hiện phép cân của người bán hàng
Người mua hàng nên quan sát kỹ những động tác của người bán hàng khi cân hàng hóa và đưa hàng hóa cho mình, như:
- Lợi dụng người mua hàng đang lấy tiền trả, người bán hàng liền tráo túi hàng khác có hình dạng bên ngoài giống với túi hàng mới cân mà người mua không biết.
- Trong lúc thực hiện cân hàng hóa, người bán hàng dùng tay điều chỉnh nhanh nút vặn phía dưới đĩa cân để tăng số số kilôgam hàng hóa (chức năng chính của nút vặn này là dùng để điều chỉnh kim chỉ thị về vị trí số “0” zero).
3. Một số nội dung liên quan đến quyền lợi của người mua hàng và trách nhiệm của người bán hàng mà người mua hàng cần biết:
* Quyền của người mua hàng: Có quyền yêu cầu người bán thực hiện cân, đong lại hàng hóa tại nơi bán bằng phương tiện đo của người bán hoặc tự kiểm tra lượng hàng hóa đã mua tại các trạm cân đối chứng.
* Trách nhiệm của người bán hàng
Người mua hàng cũng cần biết trách nhiệm của người bán hàng để mình có quyền khiếu nại khi mua hàng, cụ thể:
- Người bán hàng phải cân hàng hóa trước sự giám sát của khách hàng, đảm bảo cân đủ định lượng hàng hóa đã thỏa thuận cho khách hàng, tạo điều kiện thuận lợi để khách hàng kiểm tra lại lượng hàng hóa đó (kiểm tra đối chứng kết quả đo nếu khách hàng có yêu cầu kiểm tra);
- Trường hợp hàng hóa đã được cân trước đó không có sự chứng kiến của người mua (nhưng không phải là hàng đóng gói sẵn) người bán hàng phải ghi rõ lượng hàng hóa đã cân trên bao bì và phải sẵn sàng thực hiện việc cân lại nếu khách hàng yêu cầu;
- Người bán hàng có trách nhiệm đổi hoặc trả lại tiền, bù lại lượng thiếu hoặc nhận lại hàng hóa cho người tiêu dùng trong trường hợp hàng hóa do chính người bán hàng thực hiện không đảm bảo số lượng, công dụng theo thông tin đã cung cấp.
Thiên Hòa